Báo cáo Chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu 2025 do StartupBlink công bố mới đây xếp Việt Nam ở vị trí thứ 55, tăng một bậc so với năm trước, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp Việt Nam thăng hạng. Đáng chú ý, TPHCM lần đầu lọt vào Top 5 hệ sinh thái khởi nghiệp Đông Nam Á, trong khi Hà Nội và Đà Nẵng cũng ghi nhận bước tiến vượt bậc.

Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ, thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, phối hợp với StartupBlink – tổ chức hàng đầu thế giới về lập bản đồ và đánh giá hệ sinh thái khởi nghiệp – đã tổ chức hội thảo trực tuyến công bố chỉ số khởi nghiệp sáng tạo 2025 của Việt Nam. Theo báo cáo, Việt Nam duy trì vị trí thứ 5 khu vực Đông Nam Á và xếp thứ 55 toàn cầu, cho thấy nỗ lực liên tục trong việc hoàn thiện môi trường khởi nghiệp quốc gia.

Ba trung tâm khởi nghiệp lớn của Việt Nam ghi nhận những chuyển biến tích cực. TPHCM lần đầu tiên lọt Top 5 Đông Nam Á, giữ vị trí 110 toàn cầu – mức cao nhất từ trước đến nay. Hà Nội thăng 9 bậc, xếp hạng 148; Đà Nẵng gây ấn tượng với mức tăng 130 bậc, đạt hạng 766, trở thành địa phương tăng trưởng nhanh nhất cả nước.

Vai trò của các cơ quan nhà nước, đặc biệt là các Sở Khoa học và Công nghệ tại 3 trung tâm lớn, được ghi nhận tích cực. Trung tâm Ươm tạo khởi nghiệp Đà Nẵng (Danang Incubator) nổi bật như một điểm sáng, dẫn dắt và hỗ trợ hiệu quả các startup địa phương. Đồng thời, các quỹ tài trợ chiến lược như Quỹ Đổi mới Công nghệ Quốc gia (Bộ Khoa học và Công nghệ) đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp tài chính và công nghệ cho startup Việt. Nhiều tổ chức quốc tế, như Chương trình Khởi nghiệp Thụy Sĩ hay CARE, cũng triển khai sáng kiến hợp tác, góp phần phát triển toàn diện hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam.

Vai trò của khu vực tư nhân ngày càng nổi bật, đặc biệt trong việc mở rộng sản xuất, dịch vụ và nâng cao năng suất lao động. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi thuế và tạo thuận lợi cho đầu tư nước ngoài, thu hút các nhà đầu tư mạo hiểm như Antler, 500 Startups và VC từ Singapore tham gia thị trường Việt Nam. Các nhà đầu tư này không chỉ hỗ trợ tài chính giai đoạn đầu, mà còn mang đến mạng lưới quốc tế và các chương trình cố vấn giúp startup Việt mở rộng quy mô ra toàn cầu. Các tổ chức địa phương, như Trung tâm Hỗ trợ Khởi nghiệp BSSC tại TPHCM, đóng vai trò cầu nối, cung cấp chương trình tài trợ, cố vấn, cuộc thi khởi nghiệp và hỗ trợ cộng đồng doanh nhân trẻ.

Việt Nam không chỉ thăng hạng trên bảng xếp hạng, mà còn ghi điểm ở nhiều chỉ số then chốt như tổng vốn đầu tư tư nhân, số lượng startup kỳ lân, quy mô nhân sự khởi nghiệp, mạng lưới chi nhánh công ty công nghệ toàn cầu và số lượng doanh nghiệp được hỗ trợ bởi các chương trình quốc tế. Việt Nam cũng được đánh giá cao ở các lĩnh vực công nghệ mới: đứng thứ 2 Đông Nam Á về blockchain, với TPHCM lọt Top 30 toàn cầu; Hà Nội nổi bật ở lĩnh vực logistics, xếp thứ 6 khu vực, thể hiện vai trò quan trọng của công nghệ và chuỗi cung ứng trong chiến lược phát triển khởi nghiệp quốc gia.

Ông Eli David Rokah, Nhà sáng lập kiêm Tổng Giám đốc StartupBlink, nhận định Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn, nhất là khi chi phí sản xuất tại Trung Quốc gia tăng và các hiệp định thương mại tự do với EU, Vương quốc Anh và các nước châu Á – Thái Bình Dương phát huy hiệu quả. Ông nhấn mạnh hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam có tiềm năng lớn nhờ quy mô thị trường, tốc độ tăng trưởng nhanh và sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, đồng thời khuyến nghị Việt Nam tiếp tục cải cách quy định để xây dựng môi trường kinh doanh thân thiện, thúc đẩy Internet mở và cởi mở – yếu tố quan trọng để hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ hơn.

Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ, nhấn mạnh: Việt Nam đang có nền tảng tốt để tiến xa hơn trên bản đồ khởi nghiệp toàn cầu. Tuy nhiên, để vươn lên nhóm dẫn đầu khu vực và thế giới, cần giải quyết các thách thức cấu trúc, xây dựng chính sách nhất quán, đẩy mạnh hợp tác quốc tế và phát huy vai trò của khu vực tư nhân.

Bộ Khoa học và Công nghệ khẳng định cam kết tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý; tăng cường nguồn lực cho các quỹ hỗ trợ khởi nghiệp; nâng cao năng lực Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia; mở rộng liên kết giữa trường đại học, viện nghiên cứu với doanh nghiệp; tạo dựng môi trường khởi nghiệp cởi mở, hợp tác và cạnh tranh quốc tế. Những nỗ lực này nhằm xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ, năng động, góp phần thiết thực vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Duong Huy