Dự đoán của các nhà khoa học xu hướng khí hậu năm 2024 như thế nào?

Trước thực trạng biến đổi khí hậu, thời tiết nắng nóng trong năm 2023, các nhà khoa học dự đoán khí hậu, trong năm 2024, xu hướng nắng nóng này vẫn sẽ tiếp diễn.

Tình trạng nóng lên ở phía Đông Thái Bình Dương do El Niño nhiều khả năng sẽ mạnh hơn trong vài tháng tới, và có thể lần đầu tiên đẩy nhiệt độ bề mặt toàn cầu trung bình cao hơn mức nhiệt của thời tiền công 

nghiệp tới 1,5°C. Là một phần của kiểu khí hậu dao động thường xuyên, El Niño được cho là sẽ khiến nạn hạn hán ở khu vực Amazon và Úc trầm trọng hơn. Sự thay đổi này đã bắt đầu từ năm 2023 và được nhận định là yếu tố khiến đây là năm nóng nhất trong lịch sử hiện đại, khi nhiệt độ trong 11 tháng đầu trung bình cao hơn 1,4°C so với trước thời kỳ công nghiệp – và không chỉ mỗi phát thải gây ra tình trạng này. El Niño đã kìm hãm khả năng hấp thụ nhiệt của đại dương, và hiện tượng ô nhiễm giảm khiến cường độ ánh sáng từ Mặt trời tăng lên là những hiệu ứng sẽ tiếp diễn trong năm nay.

(nguồn: TTXVN)

Một nguyên nhân làm gia tăng hiệu ứng nóng lên vào những tháng cuối của El Nino có liên quan tới tác động của hiện tượng này tới mức nhiệt toàn cầu. Sự ấm lên bất thường của mặt nước biển và những cơn bão mà El Niño mang đến khu vực Trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương đã gây ra “tác động domino”, dẫn đến tình trạng hạn hán ở nhiều nơi khác trên thế giới, bao gồm Indonesia, Đông Nam Á và Nam Phi.

Kevin Trenberth, nhà khoa học khí hậu tại Trung tâm Nghiên cứu Khí quyển Quốc gia Mỹ, nhận xét: “Hiện tượng này tạo tiền đề cho mức nhiệt tăng cao hơn bình thường trên đất liền, dự kiến đạt đỉnh vào khoảng tháng 2. Tôi dự đoán hiện tượng này sẽ xảy ra ít nhất trong 6 tháng đầu năm 2024”.

Khí hậu có xu hướng nóng lên

Mặc dù El Nino 2023-2024 không phải là sự kiện mạnh nhất trong những thập kỷ gần đây nhưng nhiều khía cạnh của nó rất bất thường.

Nó diễn ra sau ba năm xảy ra hiện tượng La Nina - là khoảng thời gian dài bất thường. Nó cũng xuất hiện nhanh chóng, từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2023. Sự kết hợp này đã dẫn đến những hiện tượng thời tiết cực đoan chưa từng thấy kể từ những năm 1870.

Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu sự nóng lên có duy trì cả năm 2024 hay không, theo các nhà khoa học, xu hướng này phụ thuộc vào những gì xảy ra tiếp theo, khi El Nino kết thúc.

Những diễn biến có thể xảy ra là Thái Bình Dương sẽ trở lại trạng thái khí hậu “trung tính” – tức là khi không có El Nino; Sự hình thành và phát triển của hiện tượng La Nina – có tác dụng làm mát hành tinh, Hoặc một đợt El Nino mới.

Tình trạng biến đổi khí hậu, một hiện tượng thời tiết ảnh hưởng từ các hoạt động của con người, đã trở thành xu hướng thống trị toàn cầu. Trong 8 năm liên tiếp, Trái đất đã liên tục ghi nhận mức nhiệt cao kỷ lục. Trong đó, năm 2023 đã trở thành một trong những năm nóng nhất lịch sử và theo dự đoán của các nhà khoa học, xu hướng này sẽ tiếp diễn trong năm 2024 và kéo dài tới khoảng 1 thập kỷ nữa.

Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa thu thập đủ dữ liệu để xác định rõ những gì có thể xảy ra tiếp theo đối với xu hướng khi hậu năm 2024.

Dù những thông tin về El Nino đã có trong sách và nghiên cứu của các nhà khoa học nhưng ở một số khía cạnh, vẫn còn nhiều thứ chưa biết về hiện tượng này. Ông Trenberth chia sẻ: “Có một số khía cạnh vẫn chưa thể giải thích liên quan tới hiện tượng này. Biến đổi khí hậu có nghĩa là 

tất cả những gì chúng ta đã biết trong quá khứ đều không còn đáng tin cậy”.

Andrew Kruczkiewicz, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Quốc tế về Khí hậu và Xã hội tại Đại học Columbia, cho biết, bất kể khí hậu năm nay có biến động như thế nào, sự ấm lên trên khắp Thái Bình Dương do El Nino sẽ tiếp tục ảnh hưởng nặng nề đến nhiệt độ và các hình thái thời tiết toàn cầu.

Phùng Tiến (Tổng hợp washingtonpost.com và TTXVN)