Kinh tế tuần hoàn trong khai thác khoáng sản ở Việt Nam

Kinh tế tuần hoàn trong khai thác khoáng sản đã bắt đầu được nhận thức và ứng dụng tại một số doanh nghiệp và tổ chức, mở ra triển vọng phát triển bền vững.

(Nguồn: internet)

Trong bối cảnh nguồn tài nguyên khoáng sản toàn cầu dần cạn kiệt và môi trường chịu nhiều tác động tiêu cực từ các hoạt động khai thác, Việt Nam đang tìm kiếm các mô hình phát triển bền vững hơn, mà kinh tế tuần hoàn là một trong những hướng đi then chốt. Kinh tế tuần hoàn trong khai thác khoáng sản không chỉ là một yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh biến đổi khí hậu và cạn kiệt tài nguyên, mà còn là nhu cầu cần thiết 

cho phát triển bền vững của Việt Nam. Việc chuyển đổi sang mô hình này sẽ góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời thúc đẩy ngành công nghiệp khoáng sản phát triển theo hướng bền vững và hiệu quả.

Thực trạng triển khai tại Việt Nam

Việt Nam hiện đã bắt đầu triển khai kinh tế tuần hoàn trong một số lĩnh vực, bao gồm ngành khai thác và chế biến khoáng sản. Một số doanh nghiệp tiên phong như Công ty TNHH Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo đã ứng dụng các công nghệ hiện đại để tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu chất thải và tái chế nước thải trong khai thác mỏ đa kim tại Thái Nguyên. Đơn vị này không chỉ tập trung vào khai thác tài nguyên mà còn đầu tư vào các giải pháp xử lý môi trường và phát triển bền vững.

Ngoài ra, Trường Đại học Mỏ - Địa chất cũng đã thực hiện các nghiên cứu về mô hình kinh tế tuần hoàn cho khai thác khoáng sản như mỏ kaolin, nhằm quản lý và sử dụng hợp lý tài nguyên, giảm thiểu lãng phí. Những nghiên cứu này góp phần cung cấp dữ liệu và cơ sở lý luận giúp doanh nghiệp trong ngành có thêm thông tin khi triển khai các mô hình kinh tế tuần hoàn.

(Nguồn: internet)

Thách thức trong triển khai kinh tế tuần hoàn

Dù đã có những bước đầu đáng khích lệ, việc triển khai kinh tế tuần hoàn trong ngành khai khoáng Việt Nam vẫn còn gặp nhiều thách thức. Một trong những khó khăn lớn nhất là sự thiếu hụt về khung pháp lý và chính sách hỗ trợ cụ thể. Các quy định hiện hành vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu về hướng dẫn và khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình này.

Thêm vào đó, hầu hết các doanh nghiệp khai khoáng tại Việt Nam vẫn sử dụng công nghệ cũ, gây lãng phí tài nguyên và khó xử lý chất thải hiệu quả. Chi phí đầu tư vào công nghệ mới cũng là một trở ngại lớn, đặc biệt là với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Sự thay đổi này cũng đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng và sự đồng hành của các tổ chức nghiên cứu khoa học, góp phần thúc đẩy các giải pháp bền vững.

Thúc đẩy phát triển xanh ngành công nghiệp khai khoáng

Ngày 29/11 vừa qua, Luật Địa chất và Khoáng sản vừa được Quốc hội thông qua với những điểm mới nhằm quản lý bảo vệ, khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên địa chất và khoáng sản góp phần quan trọng đảm bảo hướng tới sự phát triển bền vững của đất nước. Theo đó, Luật đã bổ sung các quy định nhằm khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến trong quản lý, bảo vệ, thăm dò, khai thác, thu hồi khoáng sản, bảo đảm các yêu cầu về bảo vệ môi trường, tối ưu hóa mục đích sử dụng đất trong và sau khai thác… nhằm đẩy mạnh việc áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh trong hoạt động khoáng sản, chế biến khoáng sản. Những điểm mới đột phá quan trọng  này là cơ sở quan trọng để kinh tế tuần hoàn trong khai thác khoáng sản trở thành hiện thực tại Việt Nam.

Đề xuất và triển vọng phát triển

Để kinh tế tuần hoàn trong khai thác khoáng sản trở thành hiện thực tại Việt Nam, cần có sự hỗ trợ đồng bộ từ chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức nghiên cứu. Một số đề xuất để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong ngành khai khoáng bao gồm:

• Hoàn thiện khung pháp lý: Xây dựng và ban hành các chính sách hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp khai khoáng áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, bao gồm các ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn và quy định về tái chế, tái sử dụng.
• Đầu tư vào công nghệ tái chế: Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ tiên tiến, nhằm tăng cường hiệu quả tái chế và xử lý chất thải, giảm thiểu lãng phí tài nguyên.
• Tăng cường hợp tác quốc tế: Hợp tác với các tổ chức quốc tế về kinh tế tuần hoàn để học hỏi kinh nghiệm và áp dụng các giải pháp tiên tiến, xây dựng tiêu chuẩn và quy trình cho ngành khai khoáng bền vững.

Kinh tế tuần hoàn trong khai thác khoáng sản không chỉ là một yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh biến đổi khí hậu và cạn kiệt tài nguyên, mà còn là nhu cầu cần thiết cho phát triển bền vững của Việt Nam. Việc chuyển đổi sang mô hình này sẽ góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời thúc đẩy ngành công nghiệp khoáng sản phát triển theo hướng bền vững và hiệu quả.

Phùng Tiến (Theo Monre.gov.vn)