Phát hiện thêm nhiều loài đặc hữu mới cực kỳ quý hiếm ở Việt Nam

Năm 2023, Việt Nam ghi nhận 112 loài động, thực vật mới được phát hiện, trong đó có đến 106 loài đặc hữu, tức không thể tìm được ở nơi nào khác ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF) vừa công bố báo cáo “Những phát hiện loài mới ở vùng sông Mê Kông mở rộng 2023” với 234 loài được ghi nhận mới ở khu vực này. Báo cáo được xây dựng trên cơ sở tập hợp công trình nghiên cứu của hàng trăm nhà khoa học từ các trường đại học, tổ chức bảo tồn và viện nghiên cứu trên khắp thế giới - những người đã trực tiếp nghiên cứu và phát hiện ra 173 loài thực vật có mạch, 26 loài bò sát, 17 loài lưỡng cư, 15 loài cá và 3 loài động vật có vú ở các quốc gia gồm Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam. Với 234 loài mới trên, tổng số các loài mới đã được phát hiện tại khu vực Tiểu vùng sông Mekong mở rộng kể từ năm 1997 đến nay là 3.623 loài.

Loài Dơi mũi lá mới được phát hiện ở Việt Nam (nguồn: Báo cáo WWF)

Tại Việt Nam năm 2023 phát hiện 112 loài động thực vật với 106 loài đặc hữu, tức không thể tìm được ở nơi nào khác ngoài lãnh thổ Việt Nam. Trong đó có những cá thể kỳ nhông cá sấu có màu sắc rực rỡ tới mức khó có thể tin rằng nó vẫn chưa được phát hiện cho tới tận bây giờ hay một loài tắc kè có chân hình lá, một loài lan trông giống sao biển.

Các loài được phát hiện bằng nhiều cách khác nhau. Một số loài được tìm thấy trong các chuyến khảo sát thực địa, sau đó được lưu giữ tại các bảo tàng lịch sử tự nhiên và vườn bách thảo trong nhiều năm - đôi khi là nhiều thập kỷ - trước khi chúng được phân tích và xác định.

Theo ông Chris Hallam, Quản lý Chương trình các Loài Hoang dã của WWF-Châu Á Thái Bình Dương cho biết, mặc dù mới được các nhà khoa học phát hiện năm ngoái, nhưng những sinh vật này đã tồn tại hàng thiên niên kỷ trong các môi trường sống độc đáo của khu vực. Chuyên gia này cũng nhấn mạnh, mỗi cá thể là một mảnh ghép quan trọng của một hệ sinh thái khoẻ mạnh và là một viên ngọc quý trong di sản thiên nhiên phong phú của khu vực. Các nhà nghiên cứu cũng xứng đáng được tôn vinh cho những nỗ lực không mệt mỏi để tìm hiểu các loài này, thường là trong các điều kiện khắc nghiệt với nguồn lực hạn chế.

Đáng chú ý, nhiều loài trong số này đang bị đe doạ tuyệt chủng do các hoạt động của con người. WWF kêu gọi chính phủ trong khu vực tăng cường bảo tồn những sinh vật quý hiếm này, cũng như môi trường sống của chúng.

Loài rắn mới được phát hiện ở Việt Nam nguồn (Anh Từu Báo cáo WWF)

Theo Ông Nguyễn Văn Trí Tín, Quản lý Chương trình Bảo tồn Đa dạng sinh học của WWF-Việt Nam, cho rằng các nước trong khu vực cần phải hành động khẩn trương để đảm bảo rằng​ các loài vừa được phát hiện không bị biến mất, do mất sinh cảnh, buôn bán bất hợp pháp hay bị khai thác quá mức. “Mỗi loài là một mắt xích không thể thiếu trong mạng lưới sự sống, đóng vai trò hỗ trợ chức năng hệ sinh thái, sinh kế và văn hóa của chúng ta. Tại Việt Nam, việc bảo vệ những loài mới và môi trường sống của chúng không chỉ là nhiệm vụ của các cơ quan, tổ chức bảo tồn mà còn là trách nhiệm chung để gìn giữ di sản thiên nhiên quốc gia cho các thế hệ mai sau,” ông Tín cho biết.

Để ngăn chặn sự suy giảm của các loài hoang dã, WWF đang hợp tác chặt chẽ với các cộng đồng, chính phủ và các bên liên quan nhằm hiểu rõ hơn về các loài, thúc đẩy các nỗ lực bảo tồn, và giải quyết những mối đe dọa nghiêm trọng như tội phạm liên quan đến động vật hoang dã và khai thác tài nguyên quá mức. Khu vực Tiểu vùng sông Mekong mở rộng bao gồm Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan, Việt Nam và Trung Quốc (với 2 tỉnh đại diện là Vân Nam và Quảng Tây) - là một phần của “điểm nóng” đa dạng sinh học. Đây là nơi sinh sống của các loài mang tính biểu tượng toàn cầu và có nguy cơ tuyệt chủng.

Phùng Tiến (Tổng hợp tin từ Tienphong.vn & VietnamPlus)