Các Vườn di sản ASEAN Việt Nam cùng hợp tác để nâng cao hiệu quả bảo tồn thiên nhiên

Ngày 25/9,  Hội thảo “Đánh giá công tác quản lý, bảo tồn, phát triển bền vững đa dạng sinh học, hệ sinh thái tại các Vườn di sản ASEAN tại Việt Nam” đã được Vụ Hợp tác Quốc tế (Bộ TN&MT) đứng tổ chức.

Ông Lê Ngọc Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ TN&MT), phát biểu khai mạc hội thảo (nguồn Báo TNMT)

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Lê Ngọc Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết: Chương trình Vườn di sản ASEAN (ASEAN Heritage Park) là một trong những sáng kiến hợp tác ASEAN về môi trường. Sáng kiến này bắt đầu thực hiện trên cơ sở Tuyên bố về các Vườn di sản của Bộ trưởng Môi trường các nước ASEAN từ năm 2003 với mục tiêu bảo tồn toàn diện các hệ sinh thái quan trọng, mang tính độc đáo đặc biệt của khu vực ASEAN.

Hội thảo nhằm liên kết, xây dựng mạng lưới, chia sẻ thông tin giữa các Vườn di sản ASEAN của Việt Nam, đồng thời củng cố, tăng cường hệ thống di sản thiên nhiên đồng thời triển khai đồng bộ một số nội dung về đa dạng sinh học trong Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP.

Các Vườn di sản ASEAN góp phần quan trọng trong bảo tồn nguồn gen, đảm bảo sử dụng bền vững các hệ sinh thái; duy trì các khu vực tự nhiên có giá trị văn hóa, giáo dục, nâng cao nhận thức đối với việc bảo tồn đa dạng sinh học của người dân các nước ASEAN.

Việt Nam là một trong những quốc gia có số lượng Vườn di sản ASEAN được công nhận nhiều nhất Đông Nam Á. Đến nay, Việt Nam đã có 12 khu vực được công nhận là Vườn di sản ASEAN, gồm: Vườn quốc gia Hoàng Liên (Lào Cai, Lai Châu), Vườn quốc gia Ba Bể (Bắc Kạn), Vườn quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh), Vườn Quốc gia Bái Tử Long (Quảng Ninh), Khu bảo tồn Ngọc Linh (Kon Tum), Vườn quốc gia Chư Mom Ray (Kon Tum), Vườn quốc gia Kon Ka Kinh (Gia Lai), Vườn quốc gia U Minh Thượng (Kiên Giang), Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà (Lâm Đồng), Vườn quốc gia Lò Gò - Xa Mát (Tây Ninh), Vườn quốc gia Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) và Vườn quốc gia Bạch Mã (Thừa Thiên - Huế) được công nhận và sắp tới đây, sẽ có thêm các Vườn di sản ASEAN khác của Việt Nam được công nhận.

Để làm rõ hơn về công tác quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học của các Vườn di sản ASEAN tại Việt Nam, ông Nguyễn Thành Vĩnh, Trưởng phòng Quản lý di sản thiên nhiên, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học, đã trình bày về định hướng, giải pháp bảo vệ, phát triển bền vững, bảo tồn đa dạng sinh học tại các Vườn di sản ASEAN (AHP) tại Việt Nam.

Để triển khai các mục tiêu chiến lược để thực hiện Kế hoạch hành động khu vực AHP, một số giải pháp được đưa ra bao gồm: Xây dựng Kế hoạch quản lý/Phương án quản lý rừng bền vững bao gồm: phân vùng, nhiệm vụ trong các AHP được chọn; Tăng cường năng lực của các ban quản lý AHP, cán bộ và các bên liên quan khác trong quản lý AHP; Triển khai các công cụ và phương pháp giám sát, đánh giá tại các AHP; Thúc đẩy giải quyết xung đột đối với các vấn đề xâm lấn, vi phạm ranh giới 

trong AHP; Tăng cường các chương trình thực thi pháp luật về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học; Tăng cường sự tham gia của cộng đồng địa phương. Thúc đẩy vai trò, tầm quan trọng của các vùng đệm AHP đối với mục tiêu phát triển nông thôn và giảm thiểu biến đổi khí hậu; Thúc đẩy tài chính bền vững cho các AHP.

Trong khuôn khổ hội thảo, đại diện Vườn Quốc gia Hoàng Liên và Vườn quốc gia Bái Tử Long cũng đã trình bày tham luận về công tác quản lý bảo tồn đa dạng sinh học, sử dụng bền vững hệ sinh thái tại 2 khu vực. Đồng thời, các đại biểu cũng tham gia phiên trao đổi, thảo luận về các vấn đề bảo tồn thiên nhiên, sinh thái tại Vườn di sản ASEAN Việt Nam.

Để duy trì và phát huy vị trí của Việt Nam trong ASEAN và danh hiệu AHP, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học, phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế sẽ tham mưu cho Bộ TN&MT tiếp tục hoàn thiện hướng dẫn các địa phương lập hồ sơ tham gia Vườn Di sản ASEAN; hướng dẫn kỹ thuật về quản lý bảo vệ môi trường, thiên nhiên. Trong năm nay, Bộ sẽ ban hành thông tư về quy trình kiểm kê, quan trắc đa dạng sinh học và thông tư hướng dẫn quy định kỹ thuật để các địa phương, vườn quốc gia triển khai. Bộ cũng đang nghiên cứu, ban hành tiêu chí đánh giá quản lý môi trường, di sản thiên nhiên với các địa phương. Đặc biệt, như các đại biểu đã nhắc tới, là thành lập mạng lưới AHP Việt Nam và xây dựng quy chế hợp tác để trao đổi kinh nghiệm giữa các chuyên gia, đánh giá hiệu quả quản lý khu bảo tồn.

Kết luận hội thảo, ông Nguyễn Thành Vĩnh cho biết trong thời gian tới, theo lộ trình đến năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu có thêm 3 Vườn di sản ASEAN, phù hợp với mục tiêu đã đề ra trong Chiến lược Đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn năm 2050. Đây là danh hiệu thể hiện vị trí và vai trò của Việt Nam khi tham gia ASEAN cũng trong nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học.

Phùng Tiến (Tổng hợp từ báo TNMT)