Việt Nam định hướng phát triển thị trường các-bon theo Điều 6 Thỏa thuận Paris

Tại COP29, các quốc gia đã thiết lập những tiêu chuẩn mới cho thị trường tín chỉ carbon theo Điều 6 của Thỏa thuận Paris, đó là:

-        Cơ chế hợp tác song phương hoặc đa phương

-        Cơ chế thị trường các-bon quốc tế

-        Cơ chế phi thị trường

Trên cơ sở quy định của Điều, Ngày 10/7, tại Hà Nội, Cục Biến đổi khí hậu phối hợp cùng Viện Chiến lược Môi trường toàn cầu Nhật Bản (IGES) đã tổ chức Hội thảo “Từ đàm phán đến triển khai: Triển khai thực hiện Điều 6 Thỏa thuận Paris”. Hội thảo nhằm giới thiệu về các quy định, cơ chế hợp tác theo Điều 6 Thỏa thuận Paris, chia sẻ kinh nghiệm của Nhật Bản trong triển khai các quy định theo Điều 6 để giúp Việt Nam thực hiện hiệu quả nội dung này.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu cho biết, Điều 6 Thỏa thuận Paris thiết lập một nền tảng thúc đẩy hợp tác song phương, đa phương nhằm nâng cao mục tiêu ứng phó với biến đổi khí hậu thông qua các cơ chế thị trường và phi thị trường. Nói cách khác, hợp tác theo khuôn khổ của Điều 6 Thỏa thuận Paris cho phép các quốc gia trao đổi, chuyển giao kết quả giảm phát thải khí nhà kính được chứng nhận cũng như tín chỉ các-bon nhằm đóng góp cho mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính trong NDC của các quốc gia tham gia.

Ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu phát biểu tại hội thảo

Theo ông Quang, hợp tác theo các cơ chế theo Điều 6 Thỏa thuận Paris là những vấn đề rất mới không chỉ với các quốc gia đang phát triển như Việt Nam mà còn đối với toàn cầu. Để thực hiện Điều 6 Thỏa thuận Paris hiệu quả, cần thực hiện đồng thời nhiều giải pháp, bao gồm xây dựng thể chế, chính sách phù hợp với các quy định chung tại Điều 6 nhưng cũng cần phù hợp với điều kiện quốc gia; áp dụng biện pháp điều chỉnh tương ứng trong trao đổi, bù trừ kết quả giảm phát thải khí nhà kính và tín chỉ các-bon. Qua đó, góp phần phát triển thị trường các-bon quốc tế và đảm bảo triển khai hợp tác một cách minh bạch, kịp thời.

“Việc tăng cường năng lực về các quy định của Điều 6, trao đổi kinh nghiệm với các đối tác quốc tế sẽ là cơ hội để Việt Nam kịp thời nâng cao chất lượng, hoàn thiện cơ sở hạ tầng và thể chế, chính sách pháp luật của Việt Nam nhằm sớm triển khai hiệu quả hợp tác theo Điều 6 Thỏa thuận Paris” – Phó Cục trưởng nguyễn Tuấn Quang nhấn mạnh.

Phát biểu tại Hội nghị, TS Phạm Bảo Ngọc, Trưởng nhóm khu vực Đông Nam Á, Trung tâm Đối tác thực hiện Điều 6 của Thỏa thuận Paris thuộc IGES, phát thải khí nhà kính toàn cầu có thể giảm 10% so với kịch bản chính sách hiện tại nếu các quốc gia thực hiện đầy đủ NDC, nhưng như vậy chưa đủ để đạt được kịch bản giữ mức tăng nhiệt độ toàn cầu chỉ ở 1,5 độ C hoặc không quá 2 độ C. Lượng phát thải với các mục tiêu này cần giảm từ 30 – 45%. Điều 6 của Thỏa thuận có thể thúc đẩy đầu tư tư nhân tham gia quá trình khử các-bon toàn cầu. Nếu thực hiện hiệu quả, đến năm 2030, lượng giảm phát thải KNK toàn cầu có thể đạt từ 4 – 12 tỷ tấn CO2 (tương đương 10 – 40% lượng phát thải CO2 toàn cầu của lĩnh vực năng lượng năm 2018). Chương trình Môi trường Liên hợp quốc dự báo, quy mô thị trường theo Điều 6 đến năm 2030 dự kiến có thể đạt 300 – 450 tỷ USD.

Tham dự hội thảo, các chuyên gia trong nước và Viện Chiến lược Môi trường toàn cầu Nhật Bản đã cùng chia sẻ thông tin về: Bối cảnh và áp dụng định giá các-bon tại Việt Nam. Quy định đánh giá mức độ sẵn sàng thực hiện trách nhiệm tham gia theo Điều 6; quy định về phê duyệt 

chuyển giao quốc tế kết quả giảm nhẹ phát thải theo Điều 6; quy định về theo dõi, báo cáo, đánh giá thực hiện theo Điều 6.

Các đại biểu cũng đã thảo luận để làm rõ khó khăn, hạn chế cần giải quyết để thực hiện được các quy định này. Đại diện Viện Chiến lược Môi trường toàn cầu Nhật Bản cũng chia sẻ kinh nghiệm và hướng dẫn xây dựng Báo cáo đầu tiên về thực hiện các quy định theo cơ chế của Điều 6.2. Báo cáo này dự kiến sẽ được đệ trình kèm theo Báo cáo minh bạch hai năm một lần lần thứ nhất của các nước vào cuối năm nay.

Anh intrenet

Hội thảo là một hoạt động trong khuôn khổ Sáng kiến quốc tế “Đối tác triển khai Điều 6 Thỏa thuận Paris (A6IP)”. Sáng kiến do Nhật Bản khởi xướng trong khuôn khổ Hội nghị lần thứ 27 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP27) năm 2022. Sáng kiến được ra đời trong bối cảnh trên thế giới đã có 193 nước đệ trình Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC), trong đó 142 nước đã cập nhật NDC tới năm 2022. Việt Nam là thành viên tham gia Sáng kiến kể từ tháng 11/2023.

Phùng Tiến (Theo Monre.gov.vn)