Ả Rập Xê-út, đưa động vật hoang dã trở lại từ việc khôi phục đất hoang mạc.

Tái thả động vật hoang dã về với tự nhiên là một cảm giác thật vô cùng tuyệt vời với những người làm bảo tồn.

Ả Rập Xê-út đang đẩy nhanh nỗ lực bảo tồn hệ sinh thái và khôi phục đất đai

Để bảo tồn được những loài động vật hoang dã này trong tự nhiên, Ả Rập Xê-út đã triển khai một kế hoạch tham vọng cấp quốc gia tái thiết môi trường sống tự nhiên trong nước và ở khu vực. Các nỗ lực của Ả Rập Xê-ut bao gồm trồng lại cây bản địa, khôi phục thảm thực vật và mở rộng hệ thống vườn quốc gia, khu bảo tồn. Kế hoạch khôi phục tự nhiên được Ả Rập Xê-út thúc đẩy để ngăn chặn tình trạng suy thoái đất và sa mạc hoá ngày càng trầm trọng tại đây.

Giám đốc Đa dạng sinh học và Đất đai tại Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) Doreen Lynn-Robinson cho biết: “Chúng ta cần suy nghĩ lại về mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên và các loài khác. Chúng ta cần hiểu rằng việc bảo vệ hệ sinh thái lành mạnh rất điều quan trọng để duy trì sự sống còn của chúng ta và cũng như mọi sinh vật  trên Trái đất”. Phục hồi cảnh quan – một nỗ lực toàn diện từ trồng thảm thực vật bản địa đến tái ngập các vùng đất ngập nước –  là “liều thuốc giải” cho tình trạng suy thoái đất đang ngày càng tràm trọng hiện này. Bà Robinson cho biết điều này đặc biệt quan trọng khi biến đổi khí hậu đang đe dọa ngày càng nhiều hệ sinh thái. Trong những năm gần đây, các quốc gia đã cam kết khôi phục 1 tỷ ha đất bị suy thoái và đáp ứng các mục tiêu khác nhằm đảo ngược tình trạng mất mát thiên nhiên nguy hiểm, một nỗ lực hưởng ứng Thập kỷ Phục hồi hệ sinh thái do Liên hợp quốc phát động.

Ả Rập Xê-út là một trong những quốc gia tham gia vào hành trình này.  Công việc tái hoang dã động vật của đất nước đang diễn ra cùng với kế hoạch khôi phục 200 triệu ha đất bị suy thoái trong và ngoài nước.

Thứ trưởng Môi trường Faqeeha cho biết: “Tầm nhìn 2030 đặt ưu tiên cao cho việc bảo vệ môi trường nói chung là trụ cột thứ ba cho sự phát triển bền vững, cùng với tăng trưởng kinh tế và phúc lợi xã hội”. Ả Rập Xê-út cũng đang nỗ lực hoàn thành các mục tiêu bảo vệ thiên nhiên được nêu trong Chiến lược có tầm nhìn 2030. Nước này đã mở rộng các biện pháp bảo vệ tới hơn 18% diện tích đất đai của mình, tăng từ mức 4%. Số lượng vườn quốc gia của Ả Rập Xê-út cũng tăng mạnh, từ 19 vườn lên 400 vườn như hiện tại.

Theo Ông Mohammed Qurban, Giám đốc điều hành của Trung tâm Động vật hoang dã Quốc gia Ả Rập Xê-út, cho biết trung tâm đang phối hợp với Trung tâm Phát triển thảm thực vật Quốc gia và Chống sa mạc hóa để khôi phục hệ thực vật và động vật trên cạn và dưới nước. “Điều rất quan trọng đối với chúng tôi là quan tâm đến đa dạng sinh học vì nó rất gắn liền với cuộc sống con người”. Ông cho biết thêm. Các chương trình nhân giống và tiêm chủng động vật đang giúp đưa các loài trở lại các khu vực hoang vắng, đồng thời nước này cũng đạt thành công trong việc tái hoang dã loài linh dương Ả Rập. “Khi chúng tôi thả linh dương linh dương ở phía Bắc, một trưởng lão nói rằng đã 100 năm kể từ khi họ trông thấy linh dương trong khu vực. Giờ đây, chúng ta đã có thể nhìn thấy nhiều linh dương hơn tại đây. Điều này cho thấy chúng ta đang đi đúng hướng trong nỗ lực bảo tồn linh dương sừng thẳng”, ông chia Qurban chia sẻ. 

Thông qua các chương trình này, Ả Rập Xê-út kỳ vọng có thể khôi phục và tiếp tục bảo tồn các loài động vật đặc hữu, có ý nghĩa biểu tượng khác, như loài báo Ả Rập đang bị đe dọa nghiêm trọng.

Khôi phục đất đai

Việc tái thả các loài thú săn mồi ra tự nhiên đồng nghĩa với việc cần tái thả các “con mồi” khác để duy trì hệ sinh thái. Theo đó, Ả Rập Xê-út cũng đang triển khai các chương trình tái thả một loại dê núi có tên Nubian ibex, một loài động vật có móng nhỏ khác gọi là Arabian tahr, các động vật có vú nhỏ như linh cẩu đá và thỏ rừng, cùng với các loài chim và côn trùng trên mặt đất.

Đối với ông Qurban, sa mạc hoá được xem là “vấn đề nghiêm trọng hàng đầu” đối với động vật hoang dã tại Ả Rập Xê-út. Ông nói rằng việc mất đi lớp thảm thực vật đã tạo ra một phản ứng dây chuyền, ảnh hưởng đến động vật trên khắp đất nước. Tuy nhiên, ngày nay, các chuyên gia về động vật hoang dã rất lạc quan về sự phục hồi của thiên nhiên và những khu vực đất hoang mạc đang dần được khôi phục lại.

Là giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Động vật hoang dã King Khalid, ông Alhanwsh đang giám sát hoạt động chăm sóc các loài động vật có móng guốc lớn, như linh dương sừng thẳng Ả Rập, dê núi Nubian và ba loài linh dương. Các chương trình nhân giống của trung tâm đã đạt nhiều kết quả tích cực, theo đó một lượng lớn động vật đang được tái thả ra môi trường sống tự nhiên. Chính nỗ lực này cũng đã truyền cảm hứng cho các nhà bảo tồn khác trên cả nước,  “Tôi cảm thấy rất vui và nhẹ hơn khi nhìn thấy tất cả những loài động vật này trong các khu bảo tồn và di chuyển theo đàn”, ông Qurban nhận xét.

Phùng Tiến (Tổng hợp từ tổng hợp từ UNEP)