Người Phần Lan quyết liệt hành động “hồi sinh” hệ sinh thái

Địa hình Phần Lan đặc trưng không chỉ bởi những khu rừng cây lá kim rộng lớn mà còn bởi sở hữu hơn 188.000 hồ nước, khiến đất nước này còn được mệnh danh là “vùng đất ngàn hồ”...

Đạo luật Bảo tồn Thiên nhiên đầu tiên của Phần Lan có hiệu lực vào năm 1923, đánh dấu mốc những nỗ lực bảo tồn đầu tiên của đất nước này nhằm bảo vệ các loài cá thể và các di tích, danh thắng tự nhiên, tạo tiền đề thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên. Đạo luật được sửa đổi vào năm 1997, quy định rõ ràng, toàn diện về nhiệm vụ bảo tồn đa dạng tự nhiên tại đất nước này. 

Hiện nay, mạng lưới Natura 2000 bao gồm 1.900 khu vực bảo tồn ở Phần Lan, có tổng diễn tích khoảng 5 triệu ha trên tổng diện tích 34 triệu ha của đất nước này. Mạng lưới bao gồm 37 khu vườn quốc gia, 19 khu bảo tồn thiên nhiên nghiêm ngặt, 12 khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã và hàng trăm các khu bảo tồn khác tương ứng với các cảnh quan đầm lầy, biển, đảo, rừng, đồng cỏ ….. Hiệu quả quản lý các khu bảo tồn được đã được đánh giá hai lần theo Khung Hiệu quả Quản lý Khu Bảo tồn (PAME) của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), lần đầu tiên vào năm 2007, lần thứ hai vào năm 2010.

Dự án bảo tồn đa dạng sinh học mới của Phần Lan, có tên Priodiversity LIFE, dự kiến sẽ kéo dài trong 8 năm, bắt đầu từ năm 2024. Đây là nỗ lực nhằm giải quyết vấn đề cấp bách về mất đa dạng sinh học thông qua 

các phương pháp tiếp cận sáng tạo, hợp tác rộng rãi và tìm kiếm các phương pháp tài trợ mới.

Để bảo tồn hệ đa dạng sinh học của mình Phần Lan sẽ khởi động dự án bảo tồn đa dạng sinh học lớn chừa từng có vào đầu năm 2024. Tổng giá trị dự án này lên tới 50 triệu euro, trong đó 30 triệu euro đến từ nguồn tài trợ của Liên minh châu Âu (EU) thông qua chương trình LIFE.

Theo Bộ trưởng Phần Lan, dự án bảo tồn đa dạng sinh học có tổng ngân sách lên tới 50 triệu euro, trong đó 30 triệu euro đến từ nguồn tài trợ của Liên minh châu Âu (EU) thông qua chương trình LIFE.  Các công cụ thực hiện dự án Priodiversity LIFE bao gồm các chương trình đa dạng sinh học trong khu vực và phục hồi sinh thái. Dự án sẽ sử dụng các phương pháp tốt nhất, phát triển các phương pháp mới và đề xuất những giải pháp tốt nhất cho bảo tồn đa dạng sinh học trên toàn quốc.

Phục hồi toàn diện và quản lý thiên nhiên: Trọng tâm của Priodiversity LIFE bao gồm các sáng kiến phục hồi và quản lý thiên nhiên quy mô lớn. Dự án hướng tới các khu vực có giá trị đa dạng sinh học quan trọng, tìm cách tối đa hóa tác động trong lĩnh vực bảo tồn đa dạng sinh học và hiệu quả của chúng. Trong khuôn khổ dự án, chủ sở hữu các khu bảo tồn được khuyến khích tự nguyện tham gia, đảm bảo một cách tiếp cận mang tính hợp tác, xây dựng và toàn diện. Các sáng kiến của dự án cũng trùng khớp với mục tiêu Chương trình Môi trường sống Helmi, một nỗ lực hợp tác giữa Bộ Môi trường và Bộ Nông Lâm Phần Lan. Chương trình này nhằm mục đích hồi sinh các môi trường sống bị suy thoái, bao gồm môi trường sống của các loài chim nước, đầm lầy, rừng, đồng cỏ và các vùng nước, đảm bảo cách tiếp cận toàn diện để bảo tồn đa dạng sinh học.

Tạo cơ hội việc làm và các mô hình tài trợ mới: Trọng tâm bảo tồn đa dạng sinh học, dự án Priodiversiy LIFE được kỳ vọng sẽ thúc đẩy thị trường việc làm ở Phần Lan. Ngoài ra, Dự án góp phần mở rộng thị trường việc làm mới cho các chuyên gia trong lĩnh vực phục hồi và quản lý thiên nhiên. Cụ thể, dự án đã tạo ra 461 việc làm theo năm cho các tổ chức thành viên tham gia. Ngoài ra, dự án còn tạo cơ hội học tập, bồi dưỡng chuyên môn và phát triển kỹ năng đối với lực lượng lao động. Theo Helsinki Times, Priodiversity LIFE đang tiên phong trong các mô hình tài trợ sáng tạo. Với thời hạn 8 năm, Priodiversity LIFE hướng tới tìm kiếm các nguồn tài trợ đa dạng, tạo ra cách tiếp cận bền vững để tài trợ cho các sáng kiến đa dạng sinh học. Mục tiêu là đảm bảo nguồn tài trợ lâu dài, thúc đẩy nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học ngay cả khi dự án kết thúc.

Thúc đẩy đối thoại và chia sẻ chuyên môn: Thông qua các chương trình giáo dục và chia sẻ kinh nghiệm, dự án sẽ cung cấp rộng rãi các phương pháp bảo tồn đa dạng sinh học hiệu quả và sáng tạo nhất. Các chương trình đa dạng sinh học khu vực, được phát triển với sự phối hợp từ 8 quận tại Phần Lan, sẽ xác định các khu bảo tồn đa dạng sinh học có liên quan và xây dựng các các mô hình hoạt động hiệu quả.

Dự án Priodiversity LIFE là nỗ lực mới nhất của Phần Lan nhằm thực hiện cam kết trong việc bảo về môi trường. Dự án áp dụng cách tiếp cận toàn diện, có sự tham gia của cộng đồng, chuyên gia và nhà hoạch định chính sách. Khi bảo tồn đa dạng sinh học trở thành ưu tiên cấp bách toàn cầu, các sáng kiến như Priodiversity LIFE đóng vai trò là ngọn hải đăng mang hy vọng và cảm hứng, thể hiện tầm quan trọng của việc hợp tác và các giải pháp sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đề môi trường.