Ngày 14/11/2025, TCĐLCL đã công bố báo cáo với chủ đề “Ba trụ cột chiến lược định hình tương lai ngành đo lường thế giới đến năm 2030”, nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng ngành đo lường hiện đại, linh hoạt và hội nhập toàn cầu nhằm đáp ứng tốc độ phát triển nhanh của khoa học-công nghệ và sản xuất trên thế giới.

Theo TCĐLCL, ba trụ cột chiến lược được xác định gồm: (1) chuyển đổi số và dữ liệu lớn (big data) trong đo lường – kiểm định; (2) thuật toán và trí tuệ nhân tạo (AI) ứng dụng để phân tích, kiểm soát và dự báo rủi ro chất lượng; và (3) hợp tác quốc tế và tiêu chuẩn hóa toàn cầu, nhằm đưa đo lường Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị kỹ thuật toàn cầu.

Báo cáo cũng cho thấy ngành đo lường thế giới đang đứng trước yêu cầu rất lớn: với cách mạng công nghiệp 4.0 và chuỗi cung ứng toàn cầu, việc chuyển từ phương pháp đo truyền thống sang đo thông minh, tự động hóa ngày càng phát triển mạnh. Việt Nam, theo TCĐLCL, có cơ hội nổi bật nếu nhanh chóng bắt kịp xu hướng, bởi đã có sẵn nền tảng hạ tầng đo lường, tiêu chuẩn và đội ngũ chuyên môn.

Về chuyển đổi số, TCĐLCL dẫn chứng việc xây dựng “Lộ trình triển khai chuyển đổi số ngành Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đến năm 2030”, giúp minh bạch hóa dữ liệu, hiện đại hóa quy trình đo lường.

Về tiêu chuẩn hóa quốc tế, báo cáo cho rằng Việt Nam cần đẩy mạnh tham gia vào các tổ chức quốc tế, ký kết thỏa thuận công nhận lẫn nhau (MRA) để nâng cao uy tín đo lường và mở rộng thương mại quốc tế.

Đối với trụ cột thứ hai, ứng dụng AI và dữ liệu lớn TCĐLCL cho biết, việc sử dụng thuật toán phân tích dữ liệu đo lường từ thiết bị thông minh, kết hợp IoT sẽ giúp rút ngắn thời gian hiệu chuẩn, giám sát đồng bộ và cảnh báo sớm các bất thường trong đo lường chất lượng. Cùng đó, việc cập nhật nhân lực có kỹ năng mới, đào tạo đo lường thông minh cũng được đặt lên hàng đầu.

Về trụ cột hợp tác quốc tế, báo cáo nhấn mạnh vai trò của đo lường trong thương mại quốc tế, sản xuất xuất khẩu và bảo vệ người tiêu dùng. TCĐLCL kêu gọi tăng cường trao đổi với các cơ quan đo lường quốc tế, chia sẻ dữ liệu và nâng chuẩn công tác đo lường để các doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng tốt hơn cơ hội trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Lãnh đạo TCĐLCL cho biết, trong thời gian tới, đơn vị sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan như Bộ Khoa học và Công nghệ và các địa phương để xây dựng chương trình hành động, hướng tới mục tiêu xây dựng ngành đo lường Việt Nam đạt chuẩn khu vực vào trước năm 2030, tăng cường ứng dụng công nghệ và mở rộng hợp tác quốc tế.

Chuyên gia phân tích nhận định, báo cáo này thể hiện sự tiên liệu, đổi mới trong tư duy quản lý đo lường tại Việt Nam: từ việc chủ yếu tập trung vào hiệu chuẩn, thử nghiệm sang hướng quản lý dữ liệu, kỹ thuật số và hội nhập quốc tế. Điều này có thể giúp giảm chi phí đo lường, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia sâu hơn vào thị trường toàn cầu.

Nguyễn Lan Hương